Glukoza i ukupni proteini – neprihvatljive interferencije na mjerenja kreatinina Jaffe metodom

den Elzen WPJ, Cobbaert CM, Klein Gunnewiek JMT, Bakkeren DL, van Berkel M, Frasa MAM et al. Glucose and total protein: unacceptable interference on Jaffe creatinine assays in patients. Clin Chem Lab Med 2018 Feb 5. pii: /j/cclm.ahead-of-print/cclm-2017-1170/cclm-2017-1170.xml. (pismo uredniku)

Točna mjerenja serumskog kreatinina ključna su za pravilno utvrđivanje glomerularne filtracije (eGFR) te dijagnozu i klasifikaciju kronične bubrežne bolesti. Iako su razlike između enzimske i Jaffe metode za mjerenje kreatinina znatno smanjene standardizacijom kalibracije, nisu iskorijenjeni utjecaji ostalih kromogena (ketoni, proteini i glukoza) na Jaffe metodu. Cilj ovog istraživanja bio je ispitati utjecaj glukoze i proteina na metode mjerenja kratinina i eGFR klasifikaciju.
U istraživanju je ispitano 78 uzoraka bolesnika sa koncentracijama proteina <65 g/L ili >75 g/L te koncentracijama glukoze <7 mmol/L ili >15 mmol/L. Koncentracije kreatinina mjerene su u duplikatu enzimskom i Jaffe metodom na 4 platforme: Abbott (Architect), Beckman-Coulter (UniCel DxC 860i), Roche (Cobas 6000), Siemens (Vista).
Različite koncentracije glukoze i proteina nisu utjecale na mjerenja kreatinina enzimskom metodom. U suprotnosti s time, Jaffe metoda pokazala je negativno odstupanje od -6 µmol/L kreatinina kod niskih koncentracija proteina (50 g/L) te pozitivno odstupanje od +4 µmol/L kreatinina kod visokih koncentracija proteina (80 g/L). Pozitivno odsupanje u mjerenju kreatinina (+33 µmol/L) zapaženo je u uzorcima s visokim koncentracijama glukoze (30 mmol/L). Dobivena odstupanja uzrokovala su pogrešne klasifikacije eGFR-a na svim platformama (>20% iznad stvarnog eGFR-a u uzorcima s niskim koncentracijama proteina i glukoze; >30% ispod stvarnog eGFR-a kod visokih koncentracija proteina i glukoze).
S obzirom da stadiji kronične bubrežne bolesti direktno ovise o eGFR-u, sistemska odstupanja u mjerenjima kreatinina Jaffe metodom zbog interferencija glukoze i proteina predstavljaju ozbiljni rizik za pogrešnu klasifikaciju, praćenje i liječenje pacijenata.

Pripremila: Dora Vuljanić, KB Sveti Duh, Zagreb